Có bao giờ bạn tự hỏi tại sao bé vẫn bị hăm tã dù bạn đã cố gắng hết sức để chắc chắn rằng nó không xảy ra? Chúng ta hãy hiểu rõ nguyên nhân của hăm tã, để chúng ta có biện pháp ngăn ngừa nó tốt nhất nhé.
Hăm tã là tình trạng viêm da phát triển trong khu vực lót tã. Thuật ngữ y tế gọi tình trạng này là ” Viêm da do kích ứng với tã”. Nó gây ra mẩn đỏ nhẹ và lan rộng ở vùng mông, đùi của bé và đôi khi bạn sẽ thấy chúng nổi những đốm tương tự như phát ban (giống những đốm phỏng do nóng). Da ở tình trạng bị viêm gây ngứa và đau. Nếu tình trạng dần tệ hơn, da bé có thể bị rát và chảy máu.
Hiện tượng hăm tã có thể lan ra ngoài phần tã như thắt lưng hoặc bắp đùi. Da bé bị viêm xung quanh đùi nơi da bé tiếp xúc trực tiếp với vách chống tràn của tã.
Hăm tã khác với phát ban do nóng hoặc viêm da dị ứng. Việc viêm da do hăm tã chỉ xảy ra trong khu vực tã tiếp xúc với da của bé. Khi thời tiết nóng, vùng đáy tã bọc mông bé dễ bị ban do nóng. Do đó, bạn có thể nhầm lẫn triệu chứng phát ban do nóng với hăm tã.
Sau đây là những dấu hiệu khi bé bị hăm tã
- – Bé có vẻ đau đớn và khóc khi bạn lau mông bé.
- – Bé khóc to khi bạn tắm vùng mông bé với nước ấm.
- – Bé cố gắng gãi vùng mông khi bạn vừa tháo tã.

Hăm tã xảy ra do sự kết hợp của nhiều yếu tố. Phổ biến nhất là do da bé bị kích ứng, phát sinh khi bé mặc tã ướt hoặc bẩn trong thời gian dài. Vì vậy, vấn đề vệ sinh có thể gây nên khả năng bị hăm tã.
Nguyên nhân hăm tã | Tại sao lại bị hăm tã |
---|---|
Nước tiểu của bé | Cũng giống như nước, chất lỏng – nước tiểu được sản sinh từ chất thải của thận có thể gây ra kích ứng da. Khi thải ra, những chất bẩn trong nước tiểu phát tán dần ra, tác động nhiều hơn đến da bé. |
Phân của bé | Trong phân có đầy đủ các chất có thể gây kích ứng với da, bao gồm các vi khuẩn khác nhau được tìm thấy trong ruột, như: Bactarium Coli và các enzym. Chất kích thích được tìm thấy trong phân tiêu chảy rất cao. Khi chúng tồn tại trong tã cho một thời gian dài sẽ dẫn tới hăm tã. |
Mồ hôi, nhiệt độ và độ ẩm | Bé rất hiếu động và thường xuyên vận động nên bé dễ ra mồ hôi. Thêm vào đó, khi bé tiểu tiện và đại tiện trong tã của mình, độ ẩm quanh phần dưới tã sẽ tăng lên. Điều này làm cho da trở nên nhăn nheo, dễ bị kích ứng do các độc tố trong chất thải gây ra. |
Kích ứng do cọ sát liên tục | Da của bé mỏng và cực kỳ nhạy cảm. Ngay cả khi bạn không dùng lực lúc lau/tắm cho bé, quá trình này có thể để lại vết thương nhẹ mà không thể nhìn thấy ngay lập tức, làm cho da bị viêm. |
Nấm (Candida) | Nhiệt và độ ẩm trong tã tạo ra một môi trường lý tưởng cho sự phát triển của nấm. Lúc chứng hăm tã xảy ra, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn do sự bùng nổ của một loại phát ban khác được gọi là dị ứng tã do nấm Candida. Tham khảo nội dung “Những dị ứng từ tã do nấm!” để biết thêm thông tin về “nấm Candida” |
Khi tã không được thay trong một thời gian dài, nhiệt độ và độ ẩm trong tã gây ra hiện tượng nhăn da, làm cho da dễ bị tổn thương hơn. Da có thể bị hư hỏng chỉ đơn thuần là do cọ xát với bề mặt của tã. Khi bé đại tiện và tiểu tiện trong tã, độ pH của da em bé sẽ tăng, làm tăng tính dễ bị tổn thương của da với các chất kích ứng.
Ngoài ra, nếu bé mặc tã hoặc quần quá chật, việc cọ sát liên tục giữa da và tã có thể gây ra viêm da.

Ngoại trừ trẻ sơ sinh, bạn nên chọn kích thước tã cho bé theo trọng lượng của bé. Lưu ý rằng hai bé có cùng một cân nặng nhưng một bé có thể mũm mĩm hơn, bé còn lại có thể là ốm và cao hơn. Vì vậy, các yếu tố khác mà bạn cần phải xem xét cho sự phù hợp của tã là phần quanh eo và bắp đùi của bé.
Nếu bạn thấy rằng khu vực xung quanh bụng bé khá chặt (không đủ không gian cho một ngón tay) và bạn phải dùng đến phần rìa của miếng dán tã thì đó là thời gian để thay đổi kích cỡ tã cho bé. Nếu bạn tìm thấy các dấu hằn đỏ trên vùng eo và đùi của bé sau khi tháo tã, đây cũng là dấu hiệu khác cho thấy bé đã phát triển vượt quá kích cỡ tã hiện hành. Đó là thời gian để đổi tã cho bé với kích cỡ tã lớn hơn.

Các điều kiện sau đây làm tăng nguy cơ bùng phát chứng hăm tã. Cần chăm sóc đặc biệt để vùng mông của bé luôn được vệ sinh sạch sẽ trong những tình huống:
- 1.Khi phân bé ở dạng lỏng, bé đi đại tiện nhiều hơn bình thường
- 2.Khi bé bị tiêu chảy
- 3.Khi bạn không thể thay tã cho bé trong một khoảng thời gian dài, ví dụ lúc bạn đang ở bên ngoài hoặc vào ban đêm.

Bên cạnh tình trạng viêm da do nhiệt, độ ẩm và chất bẩn trong tã, hăm tã cũng có thể được gây ra bởi các loại nấm. Tình trạng này được gọi là “?? Candida”. Viêm da ở khu vực bé mặc tã gây ra bởi một loại nấm gọi là “Candida”.
Bình thường hăm tã được giới hạn trong khu vực bé mặc tã. Các đặc tính đáng lưu ý của triệu chứng viêm nấm da dễ dàng tìm thấy giữa những nếp gấp của da bé, và các vùng da tiếp xúc trực tiếp với tã. Những đốm dị ứng màu đỏ phát triển nhiều, xuất hiện vảy, “bộ phận sinh dục và hậu môn của bé” bị tổn thương (vùng tổn thương nổi mẩn đỏ).
Khi bé bị hăm tã bởi viêm da Candida thì sẽ rất phức tạp, chúng không giống với điều trị chứng hăm tã bình thường. Dùng kem steroid (bôi ngoài da) có thể gây ra tình trạng nghiêm trọng hơn. Hãy cẩn thận khi điều trị.
Nếu bạn áp dụng kem theo đúng quy định nhưng tình trạng da của bé có xu hướng tệ hơn, có thể là da bị viêm do nấm. Hoặc bé bị “Dị ứng da” bởi thuốc thoa. Hãy đến ngay bác sĩ để chữa trị kịp thời.
1. Phục hồi 2. Không phục hồi 3. Tệ đi
Nếu tình trạng da bé không phục hồi, có thể do bạn bôi loại kem chưa thích hợp. Hoặc do bước chăm sóc vệ sinh cơ thể bao gồm: rửa mông bé không kỹ và đúng cách. Nếu bệnh tình nặng hơn có thể do “Dị ứng da” từ các loại kem bôi bạn đã dùng cho bé. Nhưng điều này không thường diễn ra.
Được tư vấn bởi:
Bác sĩ Nguyễn Thị Hạnh Lê – Trưởng khoa nhi bệnh viện quốc tế Hạnh Phúc